Zondag 5 oktober is het Israëlzondag. Sinds jaren wordt deze gehouden op de eerste zondag in de maand oktober, in de periode dat in het Jodendom belangrijke feesten worden gevierd (zoals Grote Verzoendag en het Loofhuttenfeest). De kerk drukt daarmee haar bijzondere verbondenheid met het jodendom uit.

Vanwege de actuele situatie in Israël/Palestina is de viering van een Israëlzondag voor velen ongemakkelijk geworden.

Met een aantal collega’s hebben we een studiedag voor predikanten en kerkelijk werkers georganiseerd, die onlangs gehouden werd. In het materiaal dat de PKN aanbiedt, ontbreekt het ons inziens aan scherpte en urgentie, met name als het gaat om het interpreteren van de Bijbel en het duiden van de actualiteit, toegespitst op Gaza en de Westbank. Op deze studiedag wilden we meer recht doen aan het perspectief van Palestijnse christenen. Maar ook aandacht geven aan de spanning die de Israëlzondag vandaag de dag kan oproepen bij ons zelf en in onze kerken.

Onderstaande tekst als inleiding op de Israëlzondag heb ik voor deze dag geschreven. Misschien helpt het om mogelijke misverstanden uit de wereld te helpen:

‘De christelijke kerk is historisch en theologisch onlosmakelijk verbonden met het Jodendom. De kerk deelt in de aan Israël geschonken verwachting van het Koninkrijk van God, zo stelt de Kerkorde. Jezus was Joods, de eerste christenen waren Joods, en bij het lezen van de Bijbel is het goed om steeds bewust te zijn van de joodse wortels van de teksten’ (tekst van de site PKN).

In grote delen van onze christelijke geschiedenis zijn deze inzichten veronachtzaamd, met soms vreselijke gevolgen. Na de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust kwam het besef dat de kerk in gebreke is gebleven, sterk op. Daarom is er toen besloten om een aparte Israël-zondag in het leven te roepen.

De huidige situatie in Israël – Palestina zorgt echter voor een groeiend ongemak, om het zacht uit te drukken, om Israëlzondag te houden.

Daarom is het goed om te benadrukken dat Israëlzondag niets te maken heeft met de staat Israël laat staan met de huidige politiek van Israël.

Dat onderscheid is wezenlijk, maar niet altijd makkelijk te maken. Waarbij helaas meespeelt dat de naam “Israëlzondag” eigenlijk heel ongelukkig is, en de lading ook niet dekt. Het gaat er om dat de kerk haar bijzondere band en verwantschap met het Jodendom, waaruit het is voortgekomen, en het Jodendom als levende religie, viert.

Juist vanuit de kernwaarden van het Jodendom, waarin de geboden en aanwijzingen in Tora tot recht en gerechtigheid, voor de kwetsbaren het allermeest, helder zijn, en profeten voortdurend kritisch optreden als de machthebbers dat uit het oog verliezen – is het van belang dat de kerk solidair is met de slachtoffers van hedendaags onrecht en blijft oproepen tot een politiek van verzoening en vrede en recht.

Reageren kan via ds. Bert Altena